Thủ tục tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự

Người từ đủ 18 tuổi trở lên nhưng không có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình, không thể tự mình thực hiện các giao dịch dân sự thì Tòa có thể tuyên người đó mất năng lực hành vi dân sự. Vậy, thủ tục tuyên bốmất năng lực hành vi dân sự ra sao mời độc giả tham khảo nội dung sau đây để hiểu rõ.

Thủ tục tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự

1. Khi nào bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự?

Một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người, tổ chức có quyền lợi liên quan Tòa án sẽ tuyên người đó mất năng lực hành vi dân sự. Cụ thể Điều 22 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau:

Điều 22. Mất năng lực hành vi dân sự1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

2. Trình tự, thủ tục tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự

Theo quy định nêu trên người, tổ chức có quyền và lợi ích liên quan sẽ tiến hành nộp đơn yêu cầu Tòa án tuyên bố người mất năng lực hành vi dân sự. Khi gửi đơn phải kèm theo kết luận của cơ quan chuyên môn và chứng cứ để chứng minh rằng người đó bị bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ hành vi của mình.

* Hồ sơ gửi lên Tòa án bao gồm

- Đơn yêu cầu - theo mẫu tại Nghị Quyết số 01/2017/NQ-HĐTP;

- Tài liệu, chứng cứ chứng minh người đứng tên yêu cầu là người có quyền yêu cầu;

- Giấy CMND, Sổ hộ khẩu của người yêu cầu;

- Bản kết luận của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền và các chứng cứ khác để chứng minh người bị yêu cầu bị bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình.

- Một số giấy tờ khác tùy vào trường hợp cụ thể.

Lưu ý: Trường hợp không có kết luận của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền, thì có thể yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định.

* Cơ quan tiếp nhận yêu cầu

Theo quy định tại Điều 27 và Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì Tòa án nhân dân cấp huyện là nơi tiếp nhận yêu cầu giải quyết việc tuyên một người mất năng lực hành vi dân sự.

* Trình tự Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự

- Người yêu cầu có thể yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với người bị yêu cầu tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự đối với trường hợp chưa có kết quả kiểm tra của cơ quan chuyên môn về khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của người được yêu cầu tuyên mất năng lực hành vi dân sự;

- Khi có kết luận giám định, Tòa sẽ ra quyết định mở phiên họp xét đơn yêu cầu;

- Nếu chấp nhận đơn yêu cầu, Tòa ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự đối với người được yêu cầu.

Thời hạn Tòa giải quyết

- Trong vòng 01 tháng kể từ khi Tòa có thụ lý đơn yêu cầu, Tòa phải ra quyết định mở phiên họp xét đơn yêu cầu;

- Trong thời hạn 15 ngày kể từ khi ra quyết định mở phiên họp xét đơn yêu cầu, Tòa phải mở phiên họp xét đơn yêu cầu;

Trên đây là trình tự, thủ tục yêu cầu Tòa tuyên một người mất năng lực hành vi dân sự. Độc giả tham khảo các quy định nếu còn vướng mắc vấn đề gì liên quan vui lòng liên hệ trực tiếp với Luật DHLaw qua Hotline: 0909854850 Luật sư của chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn một cách nhanh nhất.